
Pierogi ruskie to klasyka polskiej kuchni przygotowywana od pokoleń podczas rodzinnych spotkań na niedzielny obiad. Są pełne kremowego ziemniaczanego nadzienia z twarogiem, zamknięte w miękkim cieście i podawane z kwaśną śmietaną lub zrumienioną cebulką. Te pierogi zawsze kojarzą mi się z domowym ciepłem i dzieciństwem — nie znam nikogo, kto by je odrzucił.
Za każdym razem, gdy robimy pierogi ruskie z mamą, cała kuchnia pachnie cebulką i topiącym się masłem. To jeden z tych przepisów, który przenosi mnie w szczenięce lata.
Składniki
- Mąka pszenna: do ciasta zapewnia odpowiednią elastyczność, najlepiej wybierz typ 450 lub 500
- Duże jajko: dzięki niemu ciasto jest spójne i miękkie
- Sól: do smaku, zawsze sprawdzaj świeżość dla pełnego aromatu
- Woda letnia: sprawia, że ciasto łatwo się wyrabia i nie pęka
- Ziemniaki: do farszu im bardziej mączyste odmiany tym bardziej kremowa konsystencja
- Biały ser: tłusty lub półtłusty nadaje nadzieniu delikatności i charakterystycznego smaku, unikaj suchego czy kwaśnego
- Cebula smażona na maśle: podkreśla głębię nadzienia, najlepiej słodka biała lub żółta
- Masło: używane do smażenia daje przyjemny aromat oraz kremowość
- Pieprz i sól: zawsze używaj świeżo zmielonych przypraw dla najlepszego efektu
- Opcjonalnie: wybieraj do farszu świeży lub wędzony biały ser dla bardziej wyrazistego smaku. Do podania polecam wiejską śmietanę bądź szczypiorek.
Instrukcja krok po kroku
- Przygotuj ciasto:
- W dużej misce połącz mąkę i sól. Wbij jajko na środek, powoli dolewaj wodę i mieszaj dłonią do uzyskania miękkiej, gładkiej kuli. Wyrabiaj ciasto na blacie około dziesięciu minut aż stanie się sprężyste. Przykryj ściereczką i odstaw na trzydzieści minut by ciasto odpoczęło.
- Przygotuj farsz:
- Obierz i ugotuj ziemniaki do miękkości a potem dobrze odparuj. Rozgnieć je na gładko jeszcze ciepłe. Na patelni rozpuść masło na średnim ogniu i dodaj drobno posiekaną cebulę. Smaż około ośmiu minut do zezłocenia żeby wydobyć pełnię smaku. Dodaj cebulkę do ziemniaków razem z pokruszonym twarogiem dopraw do smaku solą i pieprzem. Mieszaj dokładnie aż masa będzie jednolita.
- Rozwałkuj ciasto:
- Po odpoczynku rozwałkuj ciasto na blacie podsypanym mąką do grubości trzech milimetrów. Staraj się by nie było zbyt cienkie bo pierogi mogą pęknąć podczas gotowania. Wykrawaj okręgi szklanką lub obręczą o średnicy około siedmiu centymetrów.
- Formuj pierogi:
- Na środek każdego krążka nałóż łyżeczkę farszu uważając by brzegi pozostały czyste. Składaj krążek na pół i dokładnie zlepiaj palcami krawędzie — dociśnij je mocno żeby pierogi się nie rozpadły podczas gotowania.
- Gotuj pierogi:
- W dużym garnku zagotuj wodę z dodatkiem soli. Wkładaj pierogi partiami delikatnie mieszając drewnianą łyżką żeby nie przywierały do dna. Gotuj pięć do siedmiu minut aż pierogi wypłyną na powierzchnię i zaczną lekko się obracać.
- Podawaj:
- Wyjmij pierogi łyżką cedzakową na talerz. Podawaj od razu z kwaśną śmietaną lub zrumienioną cebulką. Dla chętnych posyp szczypiorkiem lub koperkiem.

Warto wiedzieć
Danie bardzo sycące i może stanowić pełnowartościowy obiad. Pierogi można zamrozić na surowo i ugotować bezpośrednio przed podaniem. Farsz świetnie nadaje się także do krokietów. Najbardziej uwielbiam dodawać dużo słodkiej cebuli do farszu, bo jej smak przypomina mi babcię, która zawsze dorzucała więcej niż w przepisie. Jest coś magicznego w tym, jak proste składniki tworzą tak cudowną całość.
Jak przechowywać pierogi
Ugotowane pierogi układaj pojedynczo na blasze do całkowitego ostudzenia. Potem schowaj je do szczelnego pojemnika i przechowuj w lodówce do trzech dni. Jeśli planujesz je zamrozić zrób to na surowo na osobnej tacy tak by się nie sklejały a potem przełóż do woreczka.
Czym zastąpić składniki
Do farszu sprawdzi się zarówno swojski twaróg jak i dobrej jakości wiejska ricotta. Ziemniaki najlepiej używać typu mączystego ale jeśli masz tylko sałatkowe dodaj trochę masła żeby farsz był kremowy. Cebulę możesz podmienić na dymkę dla delikatniejszego smaku.
Jak podawać pierogi ruskie
Tradycyjnie poleca się je z kwaśną śmietaną lub okrasą z cebuli na maśle. Dla urozmaicenia możesz przygotować lekki dip jogurtowy ze świeżymi ziołami. Świetnie smakują też podsmażane na drugi dzień kiedy skórka staje się chrupiąca.

Kontekst kulturowy
Pierogi ruskie mimo nazwy nie są związane z Rosją tylko z dawnymi Kresami Wschodnimi i były ulubionym daniem na polskich stołach już w XIX wieku. To symbol domowej kuchni i zawsze towarzyszą im rodzinne wspomnienia. Szczególnie lubię święta kiedy wspólnie lepimy setki pierogów i śmiechy niosą się po całym domu.
Pytania i odpowiedzi dotyczące przepisu
- → Jakie ziemniaki najlepiej wybrać do farszu?
Najlepiej sprawdzą się mączyste odmiany ziemniaków, takie jak Irga, które łatwo rozgnieść na gładką masę.
- → Czy można użyć innego sera niż twaróg?
Tak, można wykorzystać chudy twaróg lub ser wiejski. Ricotta sprawdzi się w wersji delikatnej.
- → Jak zapobiec rozklejaniu się pierogów podczas gotowania?
Dokładne zlepienie brzegów i wsadzanie pierogów do wrzącej, osolonej wody pomaga utrzymać je w całości.
- → Z czym najlepiej podawać pierogi ruskie?
Pierogi ruskie świetnie smakują z kwaśną śmietaną, smażoną cebulką lub świeżymi ziołami, np. koperkiem.
- → Czy można przygotować pierogi ruskie dzień wcześniej?
Tak, można je przygotować i przechować w lodówce, a przed podaniem podgrzać na parze lub podsmażyć.