Przypnij
Biały barszcz z kiełbasą i jajkiem to tradycyjna polska zupa, która od wieków gości na wielkanocnych stołach. Ta pożywna, lekko kwaśna potrawa łączy w sobie głębię smaku wędzonej kiełbasy, kremową konsystencję zakwasu żytniego i sycącą obecność jajek.
Pamiętam jak moja babcia zawsze przygotowywała biały barszcz w Wielką Sobotę, aby móc go podać na niedzielne śniadanie. Zapach unoszący się po całym domu zawsze oznaczał dla mnie, że święta oficjalnie się rozpoczęły.
Składniki
- Wędzona kiełbasa: 200 g pokrojona w plastry nadaje głęboki, wędzony smak całej zupie
- Średnia cebula: drobno posiekana stanowi bazę smakową
- Dwa ząbki czosnku: dodają charakterystycznej ostrości
- Dwa średnie ziemniaki: pokrojone w kostkę zagęszczają zupę naturalnie
- Jedna marchewka: pokrojona w kostkę dodaje słodyczy i koloru
- Litr bulionu warzywnego lub drobiowego: wybieraj domowy bulion dla najlepszego smaku
- Łyżeczka suszonego majeranku: to klasyczna przyprawa do białego barszczu
- Sól i pieprz do smaku: zawsze doprawiaj stopniowo
- 200 g zakwasu żytniego: nadaje charakterystyczny kwaśny smak wybieraj zakwas wysokiej jakości
- Cztery jajka: ugotowane na twardo przekrojone na pół są tradycyjnym dodatkiem
- Świeża natka pietruszki do ozdoby: dodaje świeżości i koloru
Instrukcja krok po kroku
- Przygotowanie bazy smakowej:
- W dużym garnku zeszklij cebulę i czosnek na średnim ogniu przez około 5 minut aż staną się miękkie i aromatyczne. Pamiętaj aby nie przypalić czosnku ponieważ stanie się gorzki.
- Dodanie głównych składników:
- Dorzuć pokrojoną kiełbasę ziemniaki i marchewkę. Podsmażaj wszystkie składniki przez około 5 minut mieszając od czasu do czasu aby składniki nabrały aromatu i wstępnie się zmiękczyły.
- Gotowanie bulionu:
- Wlej bulion i doprowadź do wrzenia. Zmniejsz ogień i gotuj pod przykryciem przez około 20 minut aż warzywa będą miękkie ale nie rozgotowane. Ziemniaki powinny łatwo rozpadać się pod naciskiem łyżki.
- Dodanie zakwasu i przypraw:
- Powoli wmieszaj zakwas żytni i majeranek uważając by nie powstały grudki. Gotuj na małym ogniu przez kolejne 10 minut aby smaki się połączyły. W tym momencie zupa powinna uzyskać charakterystyczną kremową konsystencję.
- Doprawienie i serwowanie:
- Dopraw solą i pieprzem według uznania. Podawaj gorące porcje zupy z połówkami jajek na wierzchu posypane świeżą natką pietruszki dla koloru i świeżości.
Przypnij
Moja babcia zawsze dodawała odrobinę śmietany do swojego barszczu krótko przed podaniem. Ten mały sekret sprawiał że zupa stawała się jeszcze bardziej kremowa. Do dziś stosują ten sam trik kiedy chcę zrobić wrażenie na gościach.
Historia tradycji
Biały barszcz czyli żurek na zakwasie żytnim to jedno z najstarszych dań polskiej kuchni sięgające czasów średniowiecza. Szczególnie popularny w okresie wielkanocnym symbolizuje odrodzenie i koniec wielkopostnych wyrzeczeń. Dawniej przygotowywano go w całości z produktów które przetrwały zimę stąd obecność wędzonej kiełbasy i jajek. Każdy region Polski ma swoją odmianę tego dania ale zawsze jego podstawą jest zakwas z mąki żytniej.
Przechowywanie
Biały barszcz można przechowywać w lodówce do 3 dni w szczelnie zamkniętym pojemniku. Z czasem smak staje się intensywniejszy a zupa gęstnieje. Przed ponownym podgrzaniem możesz dodać odrobinę bulionu lub wody jeśli konsystencja stała się zbyt gęsta. Zupa świetnie znosi też mrożenie. Przechowuj ją bez jajek i świeżych ziół które najlepiej dodać tuż przed podaniem po rozmrożeniu.
Alternatywy składników
Jeśli nie możesz znaleźć zakwasu żytniego możesz go zastąpić kwaśną śmietaną wymieszaną z odrobiną mąki żytniej i sokiem z cytryny. Dla wersji wegetariańskiej zastąp kiełbasę wędzonym tempeh a bulion drobiowy warzywnym. Osoby unikające glutenu mogą spróbować przygotować zakwas z mąki gryczanej zamiast żytniej. Dodaj więcej warzyw korzeniowych jak pietruszka czy seler aby wzbogacić smak wersji bezmięsnej.
Podawanie
Tradycyjnie biały barszcz podaje się w głębokich miseczkach z połówką jajka na wierzchu. Najlepiej smakuje z chrupiącym ciemnym pieczywem na zakwasie. W niektórych regionach Polski do zupy dodaje się również tarty chrzan który dodaje pikantności. Na nowoczesnych stołach możesz podać barszcz w wydrążonym chlebie jako efektowną przystawkę. Dla bardziej sycącego posiłku dodaj więcej kiełbasy lub podaj z pieczonymi ziemniakami oprószonymi majerankiem.
Przypnij
Pytania i odpowiedzi dotyczące przepisu
- → Czy mogę przygotować biały barszcz bez zakwasu?
Zakwas jest kluczowym składnikiem nadającym charakterystyczny smak, ale można go zastąpić sokiem z kiszonych ogórków lub dodać kwaśną śmietanę zmieszaną z łyżką mąki i sokiem z cytryny. Smak będzie nieco odmienny, ale nadal bardzo dobry.
- → Jak długo można przechowywać ugotowany biały barszcz?
Ugotowany biały barszcz można przechowywać w lodówce do 3 dni. Przed podaniem należy go dokładnie odgrzać. Zupa może z czasem zgęstnieć, więc przy odgrzewaniu można dodać odrobinę wody lub bulionu.
- → Jaką kiełbasę najlepiej wybrać do białego barszczu?
Najlepiej sprawdzi się kiełbasa wędzona, jak kiełbasa podwawelska, śląska lub zwykła wędzona. Ważne, by miała wyrazisty smak, który wzbogaci zupę. W tradycyjnej wersji używa się białej kiełbasy.
- → Gdzie można kupić zakwas do białego barszczu?
Gotowy zakwas można kupić w większości polskich sklepów spożywczych, szczególnie przed świętami wielkanocnymi. Można go również przygotować samodzielnie z mąki żytniej i wody, co zajmuje około 4-5 dni fermentacji.
- → Czym można zastąpić jajka w białym barszczu?
Jeśli nie możesz spożywać jajek, możesz pominąć ten składnik. Zupa nadal będzie smaczna. Niektórzy zamiast jajek dodają więcej warzyw lub kluski, aby zwiększyć sytość dania.
- → Jak podawać biały barszcz tradycyjnie?
Tradycyjnie biały barszcz podaje się w głębokich talerzach lub miseczkach, z połówką jajka na wierzchu, posypany świeżą natką pietruszki. Do zupy często podaje się również kromkę świeżego chleba na zakwasie.