Zapisz Zupa żurek to polski klasyk, który rozgrzewa i przenosi do rodzinnych wspomnień. Kwaśny zakwas z mąki żytniej łączy się ze swojską kiełbasą i warzywami, tworząc danie idealne na święta i chłodne dni. Ta zupa jest bogata w tradycje, charakteryzuje się głębokim smakiem i prostymi składnikami, które znajdziesz w każdej polskiej kuchni.
Za pierwszym razem przygotowałam żurek na Wielkanoc dla mojej rodziny i od tej pory pojawia się u nas co roku. To danie zawsze zbliża wszystkich do stołu.
Składniki
- Mąka żytnia: najlepiej świeża i ekologiczna zapewni intensywny smak zakwasu
- Woda: filtrowana lub przegotowana dla czystego smaku zakwasu i zupy
- Czosnek: świeże ząbki dodają głębi i lekkiej ostrości wybieraj te bez zielonych kiełków
- Liść laurowy i ziele angielskie: gwarantują tradycyjny aromat wybierz niepołamane liście i całe ziarna
- Biała kiełbasa lub wędzona kiełbasa: najlepsza jest polska kiełbasa wysokiej jakości z krótkim składem
- Cebula: duża jasna doskonale podkreśli smak bulionu
- Marchew, pietruszka i seler: świeże korzenie dobrze umyte oraz pokrojone na równe kawałki są podstawą zupy
- Grzyby suszone: opcjonalnie ale nadają ziemistego posmaku warto użyć borowików lub podgrzybków
- Majeranek: świeży lub suszony zawsze kruszony tuż przed dodaniem
- Chrzan: tarty najlepszy domowy lub świeżo starty zapewni ostrzejszy charakter
- Śmietana: najlepiej tłusta dla gładkiej konsystencji przed dodaniem ogrzać do temperatury zupy
- Jajka: wiejskie gotowane na twardo pyszne jako ozdoba i smakowe wykończenie
- Chleb żytni: świeży najlepiej na zakwasie podany z grubą skórką
Instrukcje krok po kroku
- Przygotowanie zakwasu:
- Do dużego czystego słoja wsyp mąkę żytnią, wlej letnią wodę, dodaj rozgnieciony czosnek, liść laurowy oraz ziele angielskie. Dokładnie wymieszaj całość. Przykryj słoik gazą i odstaw w temperaturze pokojowej na 3 do 5 dni. Każdego dnia przemieszaj zakwas delikatnie drewnianą łyżką. Powinien nabrać kwaskowatego zapachu.
- Gotowanie wywaru:
- W dużym garnku umieść wodę, pokrojoną kiełbasę, cebulę oraz warzywa. Dodaj czosnek, suszone grzyby, liść laurowy i ziele angielskie. Całość zagotuj, a następnie zmniejsz ogień i gotuj na wolnym ogniu przez 45 minut. Usuwaj zbierającą się pianę, to zapewni klarowność bulionu.
- Wyjmowanie kiełbasy:
- Wyłóż kiełbasę z garnka. Ostudź do temperatury pokojowej, a następnie pokrój na grube plasterki.
- Przecedzanie bulionu:
- Odcedź warzywa i przyprawy z wywaru. Pozostaw tylko czysty aromatyczny bulion w garnku.
- Dodawanie zakwasu:
- Wlej 1 do 1 i pół szklanki przecedzonego zakwasu do bulionu. Zacznij od mniejszej ilości próbując kwasowości i stopniowo dolej wedle gustu. Gotuj zupę jeszcze przez 10 do 15 minut.
- Finalne przyprawianie:
- Dodaj pokrojone plastry kiełbasy, wsyp majeranek i chrzan. Przypraw solą i pieprzem. Gotuj jeszcze kilka minut sprawdzając czy smak jest odpowiednio kwaskowy i pikantny.
- Zabielanie zupy:
- W osobnej miseczce rozrób śmietanę z chochlą gorącej zupy. Następnie cienkim strumieniem wlewaj śmietanę do garnka, energicznie mieszając. Zupa stanie się kremowa i delikatna.
- Podawanie:
- Gotowy żurek nalewaj do misek, ozdabiając połówkami jajek. Najlepiej podawać ze świeżym chlebem żytnim.
Zapisz Warto wiedzieć
Naturalnie bogata w probiotyki dzięki zakwasowi. Możliwość zamrożenia na kilka tygodni. Doskonałe źródło białka z jajek i kiełbasy.
Jak przechowywać żurek
Po ugotowaniu najlepiej przechowywać żurek w szklanym słoju lub pojemniku w lodówce. Bez dodatku śmietany zachowuje świeżość do czterech dni. Zabielony żurek spożyć w ciągu dwóch dni. Jeśli chcesz zamrozić zupę, nie dodawaj śmietany, rozmrożoną zupę zabiel tuż przed podaniem.
Czym zastąpić składniki
Gdy nie masz czasu na przygotowanie zakwasu, możesz użyć gotowego z butelki, choć domowy zawsze smakuje najlepiej. Zamiast wędzonej kiełbasy spróbuj z białą kiełbasą dla łagodniejszego smaku. Warzywa korzeniowe można zastępować według sezonu. Zamiast śmietany sprawdzi się jogurt grecki o wysokiej zawartości tłuszczu.
Jak podawać żurek
Najlepszy efekt uzyskasz serwując żurek z połówkami jajka i grubo pokrojonym chlebem żytnim. Na wyjątkowe okazje podaj żurek w wydrążonym bochenku chleba. Często podaję go również z dobrym masłem czosnkowym do smarowania.
Zapisz Żurek w polskiej tradycji
Żurek to zupa symbol Wielkanocy ale dawniej jadało się ją również na przednówku, kiedy zapasy w spiżarni były naprawdę niewielkie. Zakwas był przygotowywany w każdym domu, a gotowanie żurku na ognisku to piękne wspomnienie dla wielu Polaków.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące przepisów
- → Jak długo przygotowuje się zakwas do żurku?
Zakwas przygotowuje się przez 3–5 dni, mieszając go codziennie i trzymając w temperaturze pokojowej. Gotowy zakwas ma kwaśny, przyjemny aromat.
- → Czy można zrobić żurek bez kiełbasy?
Tak, można pominąć kiełbasę i zamiast wywaru mięsnego użyć bulionu warzywnego, aby uzyskać lżejszą wersję dania.
- → Z czym najlepiej podawać żurek?
Najlepiej serwować żurek z ugotowanym na twardo jajkiem oraz kromką świeżego, żytniego chleba. Świetnie smakuje także w chlebie.
- → Jak uzyskać odpowiednio kwaśny smak?
Kwasowość reguluje się ilością dodanego zakwasu. Warto próbować zupy podczas gotowania i stopniowo dolewać zakwas do pożądanego smaku.
- → Jak przechowywać żurek?
Ostudzoną zupę można przechowywać w lodówce do 3 dni. Zakwas do żurku w słoiku wytrzyma do 2 tygodni w lodówce.