Zapisz Rustykalna szarlotka jabłkowa to klasyczne polskie ciasto z warstwami soczystych jabłek zamkniętymi w maślanym, kruchym cieście. Ten przepis jest idealny, gdy chcesz przygotować coś wyjątkowego na rodzinny deser – delikatnie słodkie i pachnące cynamonem, kojarzy się z tradycyjną, domową kuchnią.
Pierwszy raz przygotowałam szarlotkę na rodzinny obiad – od razu zniknęła ze stołu i teraz piekę ją przy każdej okazji, gdy pojawia się sezon na jabłka.
Składniki
- Mąka pszenna: daje strukturę ciasta, wybierz mąkę uniwersalną o jasnym kolorze
- Cukier biały: dodaje słodyczy i pomaga w uzyskaniu złotej skórki, wybierz drobny cukier
- Sól: podkreśla smak innych składników, najlepiej użyć drobnoziarnistej
- Proszek do pieczenia: sprawia, że ciasto jest lekkie i kruche, zwróć uwagę na datę ważności
- Masło zimne: daje kruchość i maślany smak, wybieraj świeże, niesolone masło
- Jajka: wiążą składniki ciasta, najlepiej użyć jajek świeżych od sprawdzonych dostawców
- Ekstrakt waniliowy: dodaje aromatu, postaw na naturalny ekstrakt lub pastę waniliową
- Jabłka kwaśne: nadają ciastu charakter, Granny Smith są idealne, wybieraj twarde i jędrne owoce
- Cukier do jabłek: łagodzi kwasowość owoców, wybierz cukier trzcinowy dla głębi smaku
- Sok z cytryny: podkreśla świeżość jabłek, użyj świeżo wyciśniętego
- Cynamon mielony: nadaje zapach i smak, warto użyć dobrego jakościowo cynamonu cejlońskiego
- Skrobia ziemniaczana lub kukurydziana: zagęszcza nadzienie, postaw na produkty bez dodatków
- Cukier puder do posypania: nadaje elegancji i lekkości, przesiej przed użyciem
Instrukcje
- Przygotowanie formy:
- Wyłóż papierem i natłuść tortownicę o średnicy 23 centymetrów. To ułatwia zdejmowanie ciasta i zabezpiecza przed przywieraniem.
- Mieszanie składników suchych:
- W dużej misce dokładnie połącz mąkę, cukier, sól oraz proszek do pieczenia. Rozprowadzenie proszku i soli już na tym etapie gwarantuje równomierne spulchnienie ciasta.
- Wprawienie masła:
- Pokrojone chłodne masło dodaj do suchych składników i rozcieraj palcami lub siekaczem. Powstać ma grudkowata masa podobna do mokrego piasku – dzięki temu kruche ciasto po upieczeniu rozpada się na delikatne kawałki.
- Dodawanie jajek i wanilii:
- Wbij dwa jajka i dodaj ekstrakt waniliowy. Szybko wymieszaj, tylko do połączenia składników. Nie wyrabiaj za długo, aby nie ogrzać masła i nie stwardnieć ciasta.
- Chłodzenie ciasta:
- Podziel ciasto na dwie części, jedną większą. Owiń folią i włóż do lodówki na 30 minut – zimne ciasto zachowuje kształt podczas pieczenia.
- Przygotowanie jabłek:
- Jabłka obierz, usuń gniazda i pokrój na plastry. W misce wymieszaj z cukrem, sokiem z cytryny, cynamonem i skrobią. Odstaw na kilka minut – jabłka puszczą sok i nabiorą smaku.
- Wyklejanie formy ciastem:
- Większą częścią ciasta wylep dno i boki formy równomiernie. Użycie palców pozwala na równą i staranną warstwę, która utrzyma jabłkowe nadzienie.
- Układanie jabłek:
- Rozłóż wszystkie plasterki jabłek na spodzie i lekko dociśnij. Dzięki temu nadzienie upiecze się równomiernie, a sok nie wypłynie pod spód.
- Wykończenie wierzchu:
- Pozostałą część ciasta zetrzyj na tarce lub pokrusz i rozrzuć swobodnie na jabłkach. Ta metoda daje efekt nieregularnej, rustykalnej skorupki.
- Pieczenie:
- Wstaw do piekarnika nagrzanego do 175°C na 50 minut. Po tym czasie powinieneś zobaczyć złocistą, kruszonkową warstwę i miękkie jabłka.
- Studzenie i dekoracja:
- Ostudź w formie, a na koniec posyp cukrem pudrem dla dodatkowego efektu i lekkości. Pokrój tuż przed podaniem.
Zapisz Moim ulubionym składnikiem jest cynamon – już w trakcie pieczenia jego zapach rozchodzi się po domu i zawsze przypomina mi dzieciństwo, kiedy babcia przygotowywała szarlotkę na niedzielne popołudnia.
Przechowywanie ciasta
Szarlotkę najlepiej przechowywać w temperaturze pokojowej przez dwa do trzech dni, przykrytą folią spożywczą lub szczelną pokrywą. Jeśli zostanie na dłużej, schowaj do lodówki aby zachowała świeżość i strukturę. Ciasto łatwo zamrozić w porcjach, najlepiej przed posypaniem cukrem pudrem – rozmrażaj w lodówce i lekko podgrzej przed podaniem.
Zamienniki składników
Zamiast masła możesz użyć dobrej margaryny bezmlecznej jeśli chcesz uniknąć nabiału. Skrobię ziemniaczaną można bez problemu zamienić na mąkę kukurydzianą. Część mąki da się zastąpić mąką orkiszową – ciasto zyska orzechowy posmak. Jabłka Granny Smith świetnie zastąpisz innymi twardymi, kwaśnymi odmianami.
Sposoby podania
Podawaj szarlotkę lekko podgrzaną z bitą śmietaną lub gałką lodów waniliowych. Świetnie komponuje się z ciepłym sosem waniliowym albo lekko słonym karmelem. Jeśli wolisz bardziej wytrawny smak, dodaj do jabłek odrobinę imbiru lub posiekane orzechy włoskie.
Szarlotka w historii i kulturze
Szarlotka to jedno z najbardziej kultowych polskich ciast – znane jest w niemal każdym domu i często pojawia się na rodzinnych przyjęciach, imieninach czy świętach. Niegdyś pieczone głównie w sezonie na jabłka, dziś dostępne przez cały rok, zawsze budzi sentyment i kojarzy się z domowym ciepłem.
Wariacje sezonowe
Poza sezonem na jabłka możesz użyć gruszek lub śliwek zamiast części owoców. Latem świetnym dodatkiem będą jagody albo agrest dla odrobiny kwaskowatości. Jesienią posyp ciasto prażonymi orzechami lub dodaj suszone żurawiny do nadzienia.
Zapisz Pierwszy raz upiekłam to ciasto z córką i było to dla niej ogromne przeżycie – bardzo chętnie pomagała wałkować i wsypywać cynamon do jabłek. Znajomi zawsze proszą mnie o ten przepis po pierwszym spróbowaniu, a smak szarlotki zostaje w pamięci na długo.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące przepisów
- → Jakie jabłka najlepiej użyć?
Najlepiej sprawdzą się kwaśne odmiany, jak Granny Smith, które zachowują strukturę i równoważą słodycz ciasta.
- → Czy można dodać inne owoce?
Możesz wzbogacić nadzienie o gruszki lub mieszankę jabłek, by uzyskać ciekawszy smak i aromat.
- → Jak uzyskać chrupiący wierzch?
Starte lub pokruszone schłodzone ciasto ułożone na jabłkach daje apetyczną, chrupiącą skórkę po upieczeniu.
- → Z czym najlepiej podawać?
Szarlotka doskonale smakuje na ciepło z bitą śmietaną lub lodami waniliowymi, a także lekko oprószona cukrem pudrem.
- → Jak przechowywać szarlotkę?
Przechowuj ją w szczelnym pojemniku w lodówce do 3 dni. Można lekko podgrzać przed podaniem.
- → Czy ciasto nadaje się dla wegetarian?
Tak, wszystkie składniki są odpowiednie dla diety wegetariańskiej, bez dodatku żelatyny czy innych produktów odzwierzęcych.