
Makowiec to klasyczne polskie ciasto drożdżowe z wilgotnym nadzieniem z maku słodzonego miodem i wanilią. Jego zapach natychmiast przywołuje wspomnienia rodzinnych świąt i ciepłych spotkań w domu. Każda kromka sprawia, że dom staje się jeszcze bardziej przytulny – dla mnie nie ma lepszego sposobu na wspólny deser.
To przepis przekazywany w mojej rodzinie od pokoleń. Pamiętam emocje z pierwszego samodzielnego pieczenia – na zawsze kojarzy mi się z kuchnią mojej babci i jej ciepłym uśmiechem.
Składniki
- Mąka pszenna: odpowiednia do wypieków daje lekkość ciasta warto wybrać typ 450 lub 550 dla najlepszej struktury
- Cukier: nie tylko słodzi ale nadaje ciastu delikatnie karmelowy aromat wybierz drobny by łatwo się rozpuścił
- Sól: podkreśla smak ciasta sprawia że wszystko lepiej się komponuje użyj niewielkiej ilości
- Świeże drożdże lub drożdże suche aktywne: nadają ciastu puszystość świeże szybciej aktywują ale suche lepiej się przechowują
- Mleko: najlepiej ciepłe ale nie gorące by aktywować drożdże wybierz pełnotłuste dla bogatszego smaku
- Masło: rozpuszczone i lekko przestudzone dodaje ciastu miękkości i głębi smaku wybieraj prawdziwe masło dobrej jakości
- Jajka: sprawiają że ciasto jest miękkie i żółte najlepiej świeże od szczęśliwych kur
- Mak mielony: kluczowy składnik kup gotowy zmielony mak lub zmiel samodzielnie sprawdź czy nie jest gorzki
- Miód: nadaje wilgotności i naturalnej słodyczy najlepszy będzie nektarowy miód lipowy czy akacjowy
- Cukier do nadzienia: łączy się z makiem nadając całości idealną konsystencję
- Wanilia: wydobywa aromat i podnosi smak nadzienia najlepszy naturalny ekstrakt waniliowy lub wnętrze laski wanilii
- Rodzynki i orzechy włoskie: opcjonalnie urozmaicają strukturę i dodają nutę słodyczy zwróć uwagę aby orzechy były świeże a rodzynki miękkie i soczyste
Instrukcja krok po kroku
- Przygotowanie zaczynu:
- Wymieszaj letnie mleko z drożdżami w misce i odstaw na około dziesięć minut aż mieszanina zacznie się pienić tworząc puszystą piankę na wierzchu
- Zagniatanie ciasta:
- Przełóż mąkę cukier i sól do dużej miski zrób wgłębienie na środku dodaj zaczyn drożdżowy stopione masło i roztrzepane jajka dokładnie mieszaj aż całość połączy się w jednolitą masę
- Wyrabianie ciasta:
- Wyłóż ciasto na lekko oprószony mąką blat i wyrabiaj przez co najmniej dziesięć minut aż stanie się sprężyste i elastyczne im dłuższe wyrabianie tym lepsza struktura
- Pierwsze wyrastanie:
- Przełóż dobrze wyrobione ciasto do natłuszczonej miski przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około godzinę aż podwoi swoją objętość
- Przygotowanie makowego nadzienia:
- Podgrzej mak z mlekiem cukrem miodem i wanilią w rondelku na małym ogniu przez mniej więcej pięć minut ciągle mieszając aż masa będzie jednolita odstaw do przestudzenia dodaj bakalie i orzechy jeżeli używasz
- Rozwałkowanie i nadziewanie ciasta:
- Wyrośnięte ciasto rozwałkuj na prostokąt o grubości jednego centymetra równomiernie wyłóż masę makową zostawiając niewielki margines przy brzegach
- Zwijanie i formowanie rolady:
- Powoli i ciasno zwiń ciasto zaczynając od dłuższego boku dokładnie zlep krawędzie aby nadzienie nie wypłynęło podczas pieczenia przełóż roladę na blachę szwem do dołu
- Drugie wyrastanie:
- Pozostaw roladę na papierze do pieczenia na blaszce do ponownego wyrastania przez około trzydzieści minut aż wyraźnie napęcznieje
- Pieczenie:
- Wstaw do piekarnika nagrzanego do stu osiemdziesięciu stopni i piecz przez trzydzieści do czterdziestu pięciu minut aż makowiec nabierze złotobrązowego koloru sprawdź patyczkiem czy jest upieczony
- Studzenie i krojenie:
- Po wyjęciu z piekarnika ostudź makowiec przed pokrojeniem wtedy masa będzie stabilna a kromki nie popękają

Warto wiedzieć
Makowiec jest źródłem wapnia i błonnika Dobrze się przechowuje nawet przez kilka dni Możesz zamrozić gotowy wypiek na przyszłość Mak to zawsze był dla mnie symbol świąt Bożego Narodzenia jego zapach roznosił się w całym domu a wspólne zawijanie rolady z mamą to jeden z moich najpiękniejszych wspomnień rodzinnych.
Jak przechowywać makowiec
Najlepiej owinąć w folię spożywczą lub włożyć do szczelnego pojemnika wtedy nie wysycha tak szybko można przechowywać w temperaturze pokojowej do czterech dni jeśli chcesz przechowywać dłużej warto pokroić makowiec na porcje i zamrozić w zamkniętym pudełku po rozmrożeniu smakuje równie dobrze
Możliwe zamienniki składników
Jeśli nie masz świeżych drożdży użyj drożdży instant trzymaj się proporcji z przepisu zamiast orzechów włoskich możesz użyć migdałów lub orzechów pekan a rodzynki zastąp żurawiną lub suszonymi morelami jeżeli nie możesz jeść nabiału masło zamień na roślinne tłuszcze a mleko krowie na roślinne warianty bez cukru
Czym podawać makowiec
Makowiec smakuje wyśmienicie z kubkiem gorącej herbaty lub kawy do świątecznej wersji świetnie pasuje szczypta cukru pudru na wierzchu polecam też dodać lukier cytrynowy dla dodatkowej świeżości w wersji deserowej możesz zaserwować z bitą śmietaną lub domową konfiturą

Kilka słów o tradycji
Makowiec to klasyka wielu polskich domów szczególnie na Boże Narodzenie i Wielkanoc symbolizuje dostatek i szczęście w Nowym Roku ten przepis przekazywany był z pokolenia na pokolenie a każda gospodyni miała własny sprawdzony sposób na lekkość i aromat ciasta
Pytania i odpowiedzi dotyczące przepisu
- → Jak sprawić, aby makowiec był puszysty?
Najważniejsze jest odpowiednie wyrośnięcie ciasta drożdżowego. Pozwól ciastu dobrze wyrosnąć w ciepłym miejscu, aż podwoi swoją objętość.
- → Czy mogę użyć gotowej masy makowej?
Tak, można wykorzystać gotową masę makową, jednak domowa pozwala lepiej kontrolować smak oraz ilość bakalii.
- → Jak przechowywać makowiec, by nie wysechł?
Makowiec przechowuj w szczelnym pojemniku, najlepiej owinięty folią lub w zamkniętej puszce. Dzięki temu dłużej pozostanie świeży.
- → Czy makowiec można zamrozić?
Tak, makowiec dobrze znosi mrożenie. Przed podaniem należy rozmrozić w temperaturze pokojowej.
- → Jakie bakalie najlepiej dodać do nadzienia?
Świetnie sprawdzą się rodzynki oraz orzechy włoskie, ale można dodać także suszoną żurawinę lub kandyzowaną skórkę pomarańczową.